KONOTATIVNA ZNAČENJA SRPSKIH OSNOVNIH NAZIVA ZA BOJE SIVA I RUŽIČASTA ILI ROZE/A IZ UGLA INTRAKOLORITNE ANTONIMIJE

Бочна страна чланка

PDF (English)
Објављено: Dec 26, 2022
DOI: https://doi.org/10.19090/gff.2022.2.169-189
Кључне речи:
Ključne reči: osnovni nazivi za boje, siva, ružičasta ili roze/roza, intrakoloritna antonimija

Главни садржај чланка

Sanja Krimer Gaborović
a:1:{s:14:"sr_RS@cyrillic";s:24:"Univerzitet u Novom Sadu";}

Сажетак

Kako to obrazlaže Almalech (2014: 748), izvestan broj osnovnih naziva za boje (engl. basic colour terms, ili, kraće BCTs) ispoljava intrakoloritnu antonimiju, što znači da se odlikuju suprotstavljenim značenjima. U radu je fenomen intrakoloritne antonimije prikazan na primeru srpskih hromatskih prideva siva i ružičasta ili roze/roza. U srpskom jeziku i kulturi, naime,leksema siva ima preovlađujuće negativno konotirana značenja, nasuprot preovlađujuće pozitivnoj semantici hromatskih prideva ružičasta ili roze/roza. No, siva ima i nekoliko pozitivnih značenja, slično kao što ružičasta ili roze/roza imaju nekoliko negativnih značenja. To direktno opovrgava opravdanost iskjučivo negativnog odn. pozitivnog semantičkog percipiranja jednog odn. drugog BCT (tipični primeri takvog polarizovanog pristupa ilustruju hromatske lekseme i BCT bela koja se tipično povezuje sa čistoćom, nevinošću, dobrotom, nebesima, sjajem i dr., i BCT crna čija su dominantna značenja smrt, zlo, strah, agresivnost i dr.). 

Downloads

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

Детаљи чланка

Како цитирати
Krimer Gaborović, S. (2022). KONOTATIVNA ZNAČENJA SRPSKIH OSNOVNIH NAZIVA ZA BOJE SIVA I RUŽIČASTA ILI ROZE/A IZ UGLA INTRAKOLORITNE ANTONIMIJE. Годишњак Филозофског факултета у Новом Саду, 47(2), 169–189. https://doi.org/10.19090/gff.2022.2.169-189
Bрој часописа
Год. 47 Бр. 2 (2022)
Секција
Српски језик и лингвистика
Creative Commons License

Овај рад је под Creative Commons Aуторство-Дели под истим условима 4.0 Интернационална лиценца.

Crossref
Scopus
Google Scholar
Europe PMC

Референце

SOURCES

Kapor, M. (1975). Hej, nisam ti to pričala. Zagreb: Znanje.

KSSJ: Korpus savremenog srpskog jezika. Beograd: Matematički fakultet. [The Serbian National Corpus. http://www.korpus.matf.bg.ac.rs/prezentacija/korpus.html

Kuić, G. (2008). Bajka o Benjaminu Baruhu. Beograd: Narodna Knjiga-Alfa.

Pištalo, V. (2006). Tesla, mladost. Beograd: Politika.

RMS: Rečnik srpskohrvatskoga književnog jezika, I–VI (1967–1976). Novi Sad (– Zagreb): Matica srpska (– Matica hrvatska).

Selimović, M. (2004). Derviš i smrt. Beograd: Biblioteka XX vek.

Velmar-Janković, S. (1995). Lagum. Beograd: Biblioteka džepna knjiga. Studio mono.

REFERENCES

Almalech, M. (2014). Semiotics of Color. In: K. Bankov (ed.) (2014). Proceedings of the World Congress of the IASS/AIS. 12th WCS Sofia, 1620 September 2014. Sofia: New Bulgarian University. 747757.

Asimopoulos, P. (2017). Semantic Analysis of “Black and White” Idioms in Greek, Polish, Russian and Serbian. Studii si Cercetari de Onomastica si Lexicologie, 10 (12), 7791.

Berlin, B.Kay, P. (1969). Basic Color Terms: Their Universality and Evolution. Berkeley, CA: University of California Press.

Bish, J. (2015). Lekcije o drogama koje je trebalo da vas nauče još u školi. Retrieved from https://www.vice.com/sr/article/53b7qa/lekcije-o-drogama-koje-je-trebalo-da-vas-nauce-jos-u-skoli

Bourn, J. (2010). Color Meaning: Meaning of The Color Grey. Retrieved from https://www.bourncreative.com/meaning-of-the-color-grey/

Brbora, S. (2005). Što je zajedničko marelici i lososu? (O nazivima za boje). U: J. Granić (ured.) (2005). Semantika prirodnog jezika i metajezik semantike. Zagreb; Split: Hrvatsko društvo za primijenjenu lingvistiku. 111121.

Casson, R. W. (1997). Color Shift: Evolution of English Color Terms from Brightness to Hue. In: C. L. Hardin and L. Maffi (eds.) (1997). Color Categories in Thought and Language. Cambridge: Cambridge University Press. 224239. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511519819.010

Corbett, G. G.Davies, I. R. L. (1997). Establishing Basic Color Terms: Measures and Techniques. In: C. L. Hardin and L. Maffi (eds.) (1997). Color Categories in Thought and Language. Cambridge: Cambridge University Press. 197223. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511519819.009

Hrnjak, A. (2002). Crno-bijeli svijet frazeologije (na materijalu hrvatskih i ruskih frazema). U: D. Stolac, N. Ivanetić and B. Pritchard (ured.) (2002). Primijenjena lingvistika u Hrvatskoj: izazovi na početku XXI. stoljeća: zbornik. ZagrebRijeka: Hrvatsko društvo za primijenjenu lingvistiku. 203209.

Hrnjak, A. (2009). Sekundarne boje u hrvatskoj i ruskoj frazeologiji. In: E. E. Stefanskij (ed.) (2009). Kartina mira v slavjanskih i romano-germanskih jazykah. Samara: Samarskaja gosudarstvennaja akademija. 82861.

Ivić, M. (1995). O zelenom konju: Novi lingvistički ogledi, svezak 4. Beograd: Biblioteka XX vek.

Kardoš, A. (2016). Metaphorical Ways of Expressing the Concepts Good and Bad in English and Serbian. In: L. Pungă (ed.) (2016). Language in Use: Metaphors in Non-Literary Contexts. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing. 3144.

Klajn, I. (2003). Tvorba reči u savremenom srpskom jeziku. Drugi deo. Sufiksacija i konverzija. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.

Koller, V. (2008). “Not Just a Colour”: Pink as a Gender and Sexuality Marker in Visual Communication. Visual Communication, 7 (4), 395423. DOI: https://doi.org/10.1177/1470357208096209

Krimer-Gaborović, S. (2009). Translation into Serbian of English Collocations Expressing the Colour White. In: N. Tomović and J. Vujić (eds.) (2009). ELLSIIR Proceedings. Vol. I. Belgrade: Čigoja štampa. 133142.

Krimer-Gaborović, S. (2016). The Devil Has No Shades of Grey: A Contrastive View of English and Serbian Metaphors for the Color Black. In: L. Pungă (ed.) (2016). Language in Use: Metaphors in Non-Literary Contexts. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing. 4558.

Krimer-Gaborović, S. (2019a). Prepoznavanje i imenovanje boja u engleskom i srpskom jeziku. E-disertacija. [Elektronski izvor]. Novi Sad: Filozofski fakultet. http://digitalna.ff.uns.ac.rs/sadrzaj/2019/978-86-6065-546-4

Krimer-Gaborović, S. (2019b). Geneza kategorije ‘roze’ u leksičko-semantičkom polju ‘boja’ u srpskom jeziku. Zbornik matice srpske za filologiju i lingvistiku, 62 (1), 115150.

Langacker, R. W. (1990). Concept, Image and Symbol: The Cognitive Basis of Grammar. Berlin & New York: Mouton de Gruyter.

Lazarević, R. (2013). Leksičko-semantičko polje boja u italijanskom i srpskom jeziku. Neobjavljena doktorska disertacija. Beograd: Filološki fakultet.

Mandić, S. (2017). Meanings of White and Black in English and Serbian Idioms: A Contrastive Analysis. Zbornik za jezike i književnosti Filozofskog fakulteta u Novom Sadu, 7, 7185. DOI: https://doi.org/10.19090/zjik.2017.7.71-85

McCarthy, M. (1994). Vocabulary. Oxford: Oxford University Press.

Oduzimanje nacionalne frekvencije Pink televiziji. (2015). Retrieved from https://www.peticije.online/forum/131037/start/225

Pakula, L. (2010). Seeing Through Dictionaries: On Defining Basic Colour Terms in English, Japanese and Polish Lexicography. In: A. Dykstra and T. Schoonheim (eds.) (2010). Proceedings of the XIV Euralex International Congress. Ljouwert: Afük. 13721389.

Philip, G. (2003). Collocation and Connotation: A Corpus-Based Investigation of Colour Words in English and Italian. Unpublished Doctoral Dissertation. Birmingham: The University of Birmigham.

Pink Quotes. (2020). Retrieved from https://www.goodreads.com/quotes/tag/pink

Popović, Lj. (2008). Jezička slika stvarnosti: kogntivni aspekt kontrastivne analize. Beograd: Filološki fakultet.

Popović, Lj. (2012). Opozicija „sjajno”  „bez sjaja” kao osnova kategorizacije naziva za boje u slovenskom folkloru. Zbornik Matice srpske za slavistiku, 8, 740.

Rodić, N. (2004). Ružičasta slika sivog. B92. Retrieved from https://www.b92.net/info/vesti/pregled_stampe.php?yyyy=2004&mm=03&dd=06&nav_id=134503

Rosch, E. (1978). Principles of Categorization. In: E. Rosch, & B. B. Lloyd (eds.) (1978). Cognition and Categorization. Hillsdale: Lawrence Erlbaum Ass. 27–48.

Tribushinina, E. (2008). Cognitive Reference Points: Semantics Beyond the Prototypes in Adjectives of Space and Colour. Unpublished Doctoral Dissertation. Utrecht: LOT.

Trstenjak, A. (1978). Čovek i boje. Novi Sad: Nolit.

Vitgenštajn, L. (2008). Opaske o bojama. Beograd: Fedon.

Vlajković, I.Stamenković, D. (2013). Metaphorical Extensions of the Colour Terms ‘Black’ and ‘White’ in English and Serbian. U: I. Živančević Sekeruš (ed.) (2013). Šesti međunarodni interdisciplinarni simpozijum “Susret kultura”. Zbornik radova. Novi Sad: Filozofski fakultet. 547558.

Wierzbicka, A. (1996). Semantics. Primes and Universals. New York: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780198700029.001.0001